Pandemiyle birlikte dijital müzik dinleme platformlarında nostalji listeleri yükselişe geçti. Bilhassa de 90’lar Türkçe pop müzikleri günümüzde kararını sürdürmeye devam ediyor.
Ali İnanç de 1997 yılında albüme ismini veren “Yolcu” müziğiyle çıkış yapmıştı. İtimat, keşfedilişini şöyle anlatıyor:
“Almanya’daki ilkokul yıllarımda enstrüman çalmaya başlamıştım. Türkiye’ye temelli dönüş yaptığımızın sonraki yılı 1985’te okuluma konservatuvarda devam ettim. Çalgı eğitim kısmında okudum. Enstrümanım ise tamburdu. Yüksek lisansa kadar konservatuvardan ayrılmadım. 90’lı yılların başlarında da müzik piyasasına giriş yaptım. Pop sanatkarlarıyla çeşitli orkestralarda çalıştım. Yüzlerce sanatkara eşlik ettim.
Okul dönemlerimde beste çalışmaları yapıyordum. 90’lı yıllarda pop orkestralarına girdikten sonra da pop müzikleri yapmaya başladım. Lakin aklımda bir albüm hiç yoktu, zira müzisyenlik yapıyordum.
Hakan Peker’den Mustafa Sandal’a o devir yeni ve birinci kim albüm çıkarıyorsa çabucak beni tutuyordu. Hepsinin albümünde enstrüman çaldım. Onlar da ortada sesimin hoş olduğunu söyleyip sahneye davet edip müzik söylememi istiyorlardı. Tekrar bu türlü bir sahneye çıktığım anda Hakan Peker ve Feyyaz Kuruş da sesimi duymuş. İkisi de sesimi beğenmiş. Emre Irmak, Burak Kut ve benden oluşan 3 kişilik bir küme albümü yapmak istediler. Daha sonra ‘onlar kendi ortalarında anlaşamazlar’ deyip evvel Burak’a sonra bana albüm yaptılar. Onlara ‘Yolcu’ ve ‘Yadigar’ı birinci dinlettiğim an çok beğendiler.
Birinci albüm çalışmaları 3-4 sene üzere uzun bir müddet sürdü. Ondan sonra da Peker Müzik’ten art geriye 3 albümüm çıktı.”
Türkiye’deki birinci etnik elektronik müziği yaptım
Ali İtimat, 2021 yılında birinci albüm müziklerinin hâlâ dinlenmesinin nedeninin gerçek hislerden yola çıkarak yazılmasından kaynaklı olduğunu söylüyor:
“O periyot müziğin bugünlerde dinleneceğini ve ölümsüz olacağını kestirim edemezdim doğal. Lakin iyi bir şey yaptığımı biliyordum. Beşerler müziğin öyküsünü anladı ve hissetti. Bir arkadaşımın konutundaydım, his yoğunluğu yaşıyordum, sevinçler ve hüzünler birbirine karışmıştı. ‘Yolcu’ ile ‘Yadigar’ı birebir gün yazdım. ‘Boynumun Borcu’ müziğini okuldan çıkmış Beşiktaş’tan Nişantaşı’na yürürken yazmıştım. Hatta cebimdeki telefon rehberinin gerisine notalarını çabucak not almıştım. Duygusal müziklerdir… Yaşadığım olayların notaya transferidir. O zamanki anlaşamazlıklar, ayrılışlar…”
Ali Güven’in 90’lardaki albümlerinde sanatçı tambur çaldığı için etnik seslere de rastlarsınız. İtimat, “90’ların sonunda Etnik Sentetik diye bir küme kurduk. Kemancı’da sahneye çıkıyorduk. Etnik elektronik müziği Türkiye’de birinci yapanız. Duygusal bir adam olduğum için manalı kelamlar, hesaplanmış melodik aralıkları fazlaca olan besteleri ortaya çıkardım. Kolay melodileri hiçbir işimde kullanmadım. Genelde aşk müzikleri yaptım” diyor.
90’larda müzik sanayisi
daha sert ve zordu
Ali İnanç, “90’larda müzik sanayisinde var olmak şimdikinden daha mı zordu?” sorusuna işe şu karşılığı veriyor: “Evet, o vakit daha sert ve daha zordu. O vakit kendinizi tabir edebileceğiniz ortamlar yoktu. Yalnızca Unkapanı ve plakçılar vardı. Orada da binlerce insanın içinden sıyrılmak zordu. Benim avantajım tanınmış müzisyenlerden biri olmamdı. O yüzden de piyasaya hakimdim. Artık kendinizi daha kolay bir formda söz edebiliyorsunuz. Anında bir müzik yapıp internete koyabiliyorsunuz. Evvelden o zorluğun içinde beşerler daha sağlam adımlar atardı.
O periyot çok romantikti ve müzisyenler bir ortadaydı. Şu an daha kişiseller ve stiller çok değişti. Trap, rap modası çıktı. Biz bu çeşitleri 90’ların sonlarına gerçek yapıyorduk fakat çok fazla kişi dinlemiyordu. Hiçbir vakit Türkçe pop ve arabesk ölmez. Belirli bir vakit aşağıya iner ve tekrar yükselişe geçer. Günümüzde her şey çok süratli olduğundan ve çok çabuk tüketildiğinden şimdiki müziklerin kelamları daha matematiksel. Artık müzik söyleyemeyen birinin de sesini çabucak düzeltebiliyorlar. Bu da duyguyu öldürüyor. Bu yüzden de kalıcı müzikler çıkmıyor. 2 ay tahminen 1 haftada harcanabilecek müzikler çıkıyor. Muhakkak bir müddet sonra da hatırlanmıyorlar.”
Sanatçı, unutamadığı bir konser anısını da şöyle lisana getiriyor: “90’lar sonunda galiba UNICEF faydasına Berlin meydanında 500 bin bireye çalmıştık. Yurtdışındaki bütün televizyonlarda yayınlanmıştı. Dünyadan birçok sanatçı vardı.”
Kaybolduğumu düşüneneler yanlış hislere kapıldı
Mesleği boyunca 9 albüm yapan Ali İnanç, pandemiden çabucak evvel bir “Best of” projesi çıkardığını söylüyor: “Uzun vakit sonra bu albümü yaptım ve pandemiye denk geldi. Sanatçılık aslında çok farklı bir forma geçti. Lakin bir biçimde hayat devam ederiz.”
İnanç, “Sizi, bir periyot neden hiçbir sahnede görmedik” sorusunu ise şöyle yanıtlıyor:
“Geçiş devriydi zira. Geçmişten bugüne kadarki müzikler, albümler yormuştu. Yeni beste yapmak için beslenmek gerekiyordu. Ben de 4 yıl boyunca ‘ne yapabilirim’i düşündüm. Ondan sonra devam ettim. Kaybolduğumu düşünenler yanlış hislere kapılıyor. Zira kimi beşerler makûs düşünüyor. Ben her gün çıkıp televizyonda abuk sabuk şeyler yapsam, ‘A bu muhteşem sanatçı’ derler. O başlarda değilim. Bütün albümlerimde tutan müzikler oldu. Muvaffakiyetim birinci albümle hudutlu kalsaydı, bırakırdım bu işi.”
Ali İnanç, telif hakları konusunda da müzik sanayisinin hâlâ başarılı olmadığını söylüyor:
“Besteci ben olduğum için telif fiyatımı alabiliyorum. Bir sefer protesto yapmıştım, MESAM’ın önünde. Sanatkarlar bu hususta her vakit çok mağdur. 6 ayda bir 800 TL üzere bir para geliyor.”
Birebir vakitte ressamım
47 yaşındaki Ali İtimat, bugüne kadar hiç evlenmediğini lisana getiriyor. Bir gününü ise şöyle anlatıyor: “Ben tıpkı vakitte ressamım. Bir günüm enstrümanlarımla çalışarak ve fotoğraf yaparak geçer. Her yanım sanat doludur. Her vakit kendimi geliştirmeye çalışırım.”
Ünlü olmadan evvel de fark edilirdim
“90’lar inanılmaz devirlerdi, Türkiye’de müziğin şaha kalktığı vakitlerdi… Albüm yapmadan ve ünlü olmadan evvel de tipim münasebetiyle sokakta fark ediliyordum. Ben daima çok parlak bir çocuktum. Orkestralarda çalıştığım için ün, hayatımda çok bir şey değiştirmedi. Ünlü olmadan ilgi duyulan biriydim.”
Hürriyet