Bayanlar ve erkekler ortasındaki farklar sıralanmaya başlayınca husus dönüp dolaşın bayanın duygusallığına, hassasiyetine geliyor. O denli ki bayan kalbinin hassaslığından bahsediliyor. Pekala, ya söylenenlerin tıbbi olarak bir doğruluğu var mı? Bayan ve erkek kalbi farklı mı çarpıyor? Daha hassas olmak bayanları kalp hastalıklarına karşı daha korunaksız mı yapıyor? Fizikî ve duygusal dünyamızın yükünü de çeken kalbimizin, erkeklerden 7 farklı yanı olduğunu biliyor muydunuz? İşte bayan kalbine yakından bakış…
Acıbadem International Hastanesi Kardiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, bayan ve erkek kalbi ortasındaki farklılıkları sıraladı. Ortaya fizikî olarak da 7 değerli fark çıktı.
“Erkekler ve bayanlar ortasında pek çok fark var. Erkeklerin ve bayanların kalbinin farklı ‘çarptığını’ söyleyebiliriz. Kalp ve sirkülasyon sisteminde hem hastalık riski ve semptomları hem ilaca verilen cevap açısından değerli ayrımlar bulunuyor. Lakin bayanlar, kalp ve damar sıhhati açısından biraz şanssız görünse de sağlıklı bir ömür usulü ile risklerin önüne geçebilir. Örneğin, yalnızca idman ve sigaradan uzak durmak bile bayanları bu hastalıklardan koruyabilir” diye konuşuyor.
Kalbin yapısı ve tesir formu temelde hem bayanlarda hem de erkeklerde birebir fakat boyut, fonksiyon ve risk faktörlerine verilen reaksiyon açısından çeşitli farklıklar görülüyor. Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, bu farklılıkları şöyle sıralıyor:
Erkeklerin kalbi, bizimkinden daha büyük
Erkeklerin kalbi bayanlara nazaran daha büyük. Kalp tartısı, kiloya nazaran hesaplanıyor. Erkeklerde kalp, beden yüküne nazaran yaklaşık 5,7 gr/kg olurken bayanlarda yalnızca 4,8 gr/kg. Buna nazaran bayanların kalp tartısı ortalaması 200-280 gram iken, erkeklerde 250-390 gram ortasında değişiyor.
Kalbimiz erkeklerden süratli çarpıyor!
Bir bayanın kalbi, oksijen muhtaçlığını karşılayabilmek için erkek kalbinden daha süratli çarpıyor. Bayan kalbi dakikada ortalama yaklaşık 70 defa atarken erkeklerde bu sayı 60’a düşer.
Bayanlarda kalp hastalıkları daha az görülüyor lakin daha süratli ilerliyor
Kalp hastalığı tanısı alanların yüzde 57,8’i erkek ve yüzde 42,2’si bayan. Fakat kalp hastalıkları bayanlarda daha şiddetli ilerliyor. Bayanların kalp hastalığından hayatını kaybetme oranı erkeklere nazaran yüzde 8 daha fazla. Bunun en kıymetli nedeni ise birçok bayanın riskin farkında olmaması ve kalp krizi belirtilerini yanlışsız yorumlayamaması.
Bayanlarda kalp krizi farklı belirti gösteriyor
Kalp krizi bayanlarda farklı belirti gösteriyor. Sol göğüs boşluğunda keskin ağrı ve şiddetli gerginlik üzere klasik belirtiler onlarda daha az görülüyor. Fakat nefes darlığı, kürek kemikleri ortasında ve üst karın bölgesinde ağrı, bulantı ve kusma mümkünlüğü daha yüksek. Bu nedenle bayanlar kalp krizi işaretlerini tam olarak tespit edemediğinde geç kalabiliyor.
Diyabeti olan bayanların kalp hastalığından hayatını kaybetme riski, erkeklere oranla yüzde 50 daha fazla. Araştırmalar; diyabet, sigara ve obezite ile ruhsal ve toplumsal gerilim faktörlerinin bayanları daha olumsuz etkilediğini gösteriyor.
Damar hastalıklarına bayanlar daha geç yakalanıyor. Teşhis alan hastalar ortasında bayanlar, erkeklerden ortalama 10 yaş daha büyük oluyor.
Bayan ve erkeklerde kan ve damar yapısı da farklı
Bayan ve erkek kalbindeki farklılıkların yanı sıra kan ve damar yapısının da cinsiyete has özellikleri olduğunu vurgulayan Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, şunları söylüyor:
“Kadınların kanlarında neredeyse dörtte bir daha az hemoglobin (kırmızı kan hücrelerinde depo edilen, demir açısından güçlü protein) bulunur. Hemoglobin kandaki oksijeni taşıdığından, organlara oksijen taşınması erkeklere oranla daha düşük olur. Oksijen kaynağı yaşla birlikte azalıyor. Erkekler için bu oran yılda yüzde 1 oranında gerçekleşirken bayanlarda yüzde 0.8 seviyesinde azalma oluyor.”
Bayanların damarları daha ince
Bayanların damar yapısı erkeklere oranla daha ince ve hassas olduğu için küçük plak (damarda biriken yağ) kesimleri bile büzüşmeye neden oluyor. Küçük trombüsler (kalp ve damar iç yüzüne yapışan kitle) damarları büsbütün kapatabiliyor.
Kadınlık hormonlarının hastalıklar üzerine tesirleri hakkında bilgi veren Kardiyoloji Uzmanı Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, şu noktalara dikkat çekiyor:
“Doğal östrojenin yağ metabolizması ve münasebetiyle kolesterol düzeyi üzerinde olumlu bir tesiri bulunuyor. Bu, genç bayanların vazokonstriksiyona (damar daralmasına) daha az yatkın olmasının nedenlerinden biri.
Kadınlık hormonları damar genişletici tesire sahip. Bu tesir bayanları en azından menopoza kadar koroner kalp hastalıklarından müdafaaya da yardımcı oluyor. Lakin menopoza giren bayanlar verilen hormon replasman tedavisinde dikkatli olunmalı. Zira bu hormonların kan pıhtılaşması üzerinde tesirleri var. Bilhassa sigara, yüksek kolesterol yahut tansiyon üzere öteki risk faktörleri varsa, tromboz riski artar. Doza bağlı olarak, doğum denetim hapları yoluyla verilen hormonların da tromboz, kalp krizi ve felç riskini artırabileceği unutulmamalı.”
Risk faktörlerinin tesir seviyesi bayanlarda ve erkeklerde farklı
Sıhhatsiz bir ömür stili bayanları daha çok vuruyor. Sigara içen bayanlarda kalp hastalıkları riskinin erkeklere nazaran daha yüksek olduğunu kaydeden Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, “Ayrıca diyabet, erkeklere kıyasla bayanlarda kalp krizi riskini iki kattan fazla artırıyor. Günlük gerilim ve depresyonun da bayanlar üzerindeki tesiri büyük” diyor.
Bayanlar kalp sıkıntılarını erkeklere nazaran hafife alma eğiliminde
Hastalığa yaklaşım da kadın-erkek ortasındaki farklardan biri. Genelde bayanların kalp sıkıntılarını hafife alma eğiliminde olduğunu söyleyen Dr. Aslıhan Eran Ergöknil, “Göğüs ağrısı ve çarpıntıyı, harikulâde duygusal durumlara yoruluyor. Süreksiz ve kıymetsiz bir rahatsızlık olarak düşünülüyor. Meğer erkekler bayanlara oranla şikayetlerini daha dikkate alıyor ve tabip tekliflerine daha yeterli uyuyor” diye konuşuyor.